خصوصیات شعر حافظ، شاعران، نویسندگان و موسیقی دان های بسیاری را مجذوب خود کرده، به طوری که در تاجیکستان از کوچک تا بزرگ هنرمندی نیست که با استفاده از غزل حافظ آهنگی نخوانده باشد.
آوازخوانان معروف آسیای مرکزی در تاریخ موسیقی این سرزمین نام جاوید از خود باقی گذارده اند، استادانی چون «شاهنظر صاحب»، «احمد باباقل»، «اکه شریف جوره»، «آدینه هاشم»، «معروف خواجه بهادر» و... اهنگ های بسیاری بر غزل های حافظ دارند که هنوز در بایگانی موسیقی تاجیکستان نگاه داشته می شوند.
غزلیات حافظ در نظام و سیستم موسیقی سنتی ماوراءالنهر که به «شش مقام» معروف است، بخشی از همان دوازده مقام کلاسیک و باستانی «باربد» است که شعر حافظ جایگاه ویژهای در متن بسیاری از سرودهها در این پرده و سیستم موسیقی منطقه دارد.
شعر عالمگیر حافظ از محافل حافظ خوانی،مدارس و دانشگاههای تاجیکستان به صحنه تیاتر این کشور هم راه یافت، «محمود جان» هنرمند مشهور تاجیکستان، نمایشنامه ای برمبنای غزل های حافظ به عنوان «عشق زندگی» اجرا کرد.غزلهای حافظ در اجرای این هنرپیشه نامی با استفاده از موسیقی سنتی و نمایش مناظر رنگین با مهارت عالی خوانده می شدند به طوری که تماشاچیان در تالار سخت به شوق و شور می آمدند.
شعر حافظ، شاعران و نویسندگان بزرگ جهان را مجذوب خود میکند. شاعران بزرگ روس، نظیر «پوشکین» و «تولستوی» علاقه شدیدی به حافظ داشتهاند و بسیاری از آثار ایشان متاثر از شعرهای حافظ شیرازی است چرا که دغدغههای انسانی، صلح، دوستی و همدلی از ویژگیهای مشترک ادبیات کلاسیک ایران و جهان است .
در ادبیات شفاهی تاجیکستان، حکایت،قصه و روایت درباره خواجه بزرگ شیراز بسیار هستند و بعضی از آنها در مجموعه های عامیانه چون غزلهای حافظ گوارا است.
از پایه گذار ادبیات جدید تاجیکستان «علامه صدر الدین عینی» تا جوانترین شاعران امروز تاجیکستان همه در غزل، حافظ را استاد برحق خویش می دانند و در پیروی بر اشعار او غزل گفته اند.
نویسنده معروف تاجیکستان استاد «جلال اکرامی» که رمان هایش به چند زبان ترجمه و نشر یافته اند، قهرمانان آثار وی به ویژه فیروزه در رمان «دختر آتش» در چندین مورد جهت تصدیق یا تقویت فکر و اندیشه خود، ابیات عارفانه حافظ را چون زرگری هنرمند و تمیزکار با مهارت بسیار استفاده می کند.
درباره اعجاز سخن حافظ و مقام و مرتبه جهانی این عارف روشن ضمیر، شاعران تاجیکستان اشعار فراوان سروده اند، «عبدالواحد منظیم» که از سرایندگان نامور و از خوشنویسان نامدار روزگار بود، غزل مشهور حافظ را برای بیان افکار و اندیشههای پر از اعتراض و درد خویش به کار می گرفت.
اشعار حافظ، «عبدالسّلام دهاتی» از دیگر شاعران شیرین سخن تاجیکستان را نیز تحت تاثیر قرار داده است و او با استفاده از معانی و مضامین بلبل شیراز افکار خویش را که بیشتر جنبه اجتماعی دارند، بیان میکند. همچنانکه اشاره شد، شعرای پارسی گوی تاجیکستان همواره با غزلهای ملکوتی حافظ زیسته و احساس و دوستداری خود را در برابر این خداوندگار سخن به تصویر کشیدهاند.
گفتنی است 20 میزان(مهر)، روز بزرگداشت شاعر بزرگ «حافظ شیرازی» نام گذاری شده و در این روز مراسم های مختلف در کشورهای فارسی زبان به شمول ایران، افغانستان و تاجیکستان برگزار می گردد.
بیشتر بخوانید:
«حافظ» شاعر عموم مردم افغانستان است
محفل «شبی با حافظ» در ترکمنستان برگزار شد
برگزاری مراسم بزرگداشت «حافظ» به صورت مجازی
به مناسبت روز بزرگداشت «حافظ»/آهنگ «ای پادشه خوبان داد از غم تنهايی» با صدای «احمد ظاهر»
بزرگداشت بین المللی حافظ در موسسه فرهنگی اکو
«حافظ خوانی» در« عشق آباد» به مناسبت بزرگداشت «حافظ »
ع ا /ح ح
درود بیکران بر هموطنان تاجیک چرا هموطن؟ دلیل روشن است که ما از یک سرزمین چندین هزار ساله هستیم درود بر منش و بزرگواری همه تاجیکان که براستی مردم فرهیخته و با هویت هستند و درود و سپاس ویژه دانشمندان و ادیبان سرزمین نیاکانی ما ایرانیان.